Büyük veri, duygular, dil ve etik üzerine bir değerlendirme

Abstract

İnsan-makine etkileşimi sonucunda devasa boyutta, yüksek hız ve çeşitlilikte olan büyük veri, bilgileri toplama, düzenleme ve analiz edebilme potansiyeli nedeniyle psikoloji araştırmaları için yeni bir disiplinin gelişmesine katkıda bulunmaktadır. Psiko-informatik adı verilen bu disiplin insan duygu, düşünce ve davranışlarını tahmin etmede bilgisayar bilimlerinden yararlanmaktadır. Teknolojinin hayatın her alanına temas ettiği içinde bulunduğumuz yüzyılda internetin kullanımı, insanların sınırsız bilgiye çok hızlı bir şekilde ulaşmasının yanı sıra kişilerin dijital dünyaya izler bırakarak sınırsız bilgi oluşturmasını da sağlamaktadır. Bugün psiko-informatik çalışmalarına bakıldığında uluslararası alanyazında daha çok bireylerin kişilik özelliklerini; akıllı telefon, sosyal medya ve internet kullanım davranışlarını; psikolojik sağlıklarını ve problemli davranışlarını tahmin etme üzerine çalışmalar olduğu görülmektedir. Mevcut çalışma psiko-informatik konusuna dikkat çekmeyi amaçlarken, psikoinformatiğe dair kısa bir bilgilendirme sunulmuş ve ortaya çıkabilecek etik problemler tartışılmıştır. Psikoloji, dilbilim ve bilgisayar bilimleri gibi alanlarda çalışan araştırmacıların, ortak çalışmalar yürütmesi gerekliliği ve çalışmaların sağlıklı yürütülebilmesi için temel etik standart konusunda bilgilenmesi öncelikli görünmektedir.

As a result of human-machine interaction, big data of gigantic size, high speed and variety contributes to the development of many new disciplines for social science research due to its potential to collect, organise and analyse information. This discipline, called psycho-informatics, uses computer science to predict human emotions, thoughts and behaviours. In the current century, where technology touches every aspect of life, the use of the internet enables people to access unlimited information very quickly, as well as creating unlimited information by leaving traces in the digital world. Today, when we look at the studies in this field, it is seen that in the international literature, there are mostly studies on predicting individuals' personality traits; smartphone, social media and internet usage behaviours; psychological health and problematic behaviours. While the present study aims to draw attention to psycho-informatics, a brief overview of psycho-informatics is presented and ethical problems that may arise are discussed. It seems to be a priority for researchers working in fields such as psychology, linguistics and computer sciences to be informed about the basic ethical standards in order to carry out joint studies and to carry out healthy studies.