COVID-19 sırasında ebeveynlik uygulamaları, mizaç ve kardeş çatışması arasındaki ilişkiler
Tarih
2022Yazar
Ertekin Zeynep
Bayram-Gülaçtı, Hurigül
Gölcük, Merve
Memişoğlu-Sanlı, Aybegüm
Akkaya, Sevinç
Durmuş, Rana
Şahin-Acar, Başak
Doğan, Aysun
Tahiroğlu, Deniz
Kazak Berument, Sibel
Üst veri
Tüm öğe kaydını gösterÖzet
GİRİŞ VE AMAÇ:Ebeveynlik stilleri ve uygulamaları, kardeş ilişkisinin kalitesini ve kardeş çatışmasını etkilediği bulunmuştur (Kowal
ve Kramer, 2006; Milevsky vd., 2011). COVID-19 sırasında çocuklar ve ebeveynler sokağa çıkma kısıtlamaları nedeniyle evde
daha fazla zaman geçirmişlerdir. Bu nedenle, ebeveynlik becerilerinin etkisi daha belirgin olabilir (Prime vd., 2020) ve kardeş
çatışması ortaya çıkabilir (Browne vd., 2021). Bu nedenle mevcut çalışma, COVID-19 sırasında ebeveynlik uygulamalarının (anne
sıcaklığı, reddedi ve farklı muamele göstermesi) ve çocukların mizacının kardeş çatışması üzerindeki rolünü incelemektedir.
YÖNTEM:Bu çalışma Türkiye temsili projenin bir parçasıdır. Ana proje pandemiden önce başlamış, ve Mart 2020’de karantinaların
başlamasıyla durdurulmuştur. Örneklemdeki katılımcılara dokuz ay sonra tekrar ulaşılmıştır. Örneklemde 350 anne-çocuktan,
kardeşi olmayanlar ve kardeşiyle birlikte yaşamayanlar çıkartıldığında 223 anne-çocuk kalmıştır (Ort.yaş = 11.74, SS= 2.60; kız =
141, erkek = 84).
Mizaç, Orta Çocukluk Döneminde Mizaç Ölçeği, Ergenlik Öncesi Mizaç Ölçeği ve Hassasiyeti Yüksek Çocuk Ölçeği’nin ebeveyn
versiyonları ile ölçülmüştür. Ebeveylik stilleri Ebeveyn Kabul ve Reddi, Kardeşlerin Algıladığı Farklılaşan Ebeveyn Yaklaşımları
Ölçeği ile ölçülürken, kardeş çatışması Kardeş İlişkileri Ölçeği ile ölçülerek çocuklar tarafından doldurulmuştur.
BULGULAR:Hiyearşik Regresyon analizi bulgularına göre, kızların daha yüksek düzeyde kardeş çatışması bildirdiğini görülmüştür
(β = 0.28, p< 0.05). Pandemi sırasında çevrimiçi eğitimdeki zorluklar, kardeş çatışmasını pozitif yönde yordamıştır (β =0.45, p<
0.001). Ebeveyn uygulamalarıyla ilgili olarak olumsuz alanlarda kardeşlerine kıyasla daha fazla farklı muamele gören çocukların
daha fazla kardeş çatışması yaşadıklarını göstermektedir (β = 0.78, p < 0.01), Son olarak, anne reddinde pandemi dönemindeki
artış, iki kardeş arasındaki çatışmayı pozitif yönde yordamaktadır (β =0.56, p< 0.01).
TARTIŞMA VE SONUÇ:Sonuç olarak, COVID-19 karantinasının tüm aile üyelerini, ilişkileri ve deneyimler açısından etkilediği
görülmektedir. Çalışmanın pandemic öncesi veri toplanması güçlü yanını gösterirken, kardeş çatışmasının tek bir çocuktan
raporlanması kısıtlılığı olarak söylenebilir.