İnançlı işlemin ispatında delil başlangıcının yeri

Abstract

Medeni yargılamada inançlı işlemin ispatı, özel şekle bağlı olmayan yazılı delille sağlanır. Ancak inançlı işlem konusu malvarlığı değerinin veya alacak hakkının devrini ispata muktedir yazılı delili olmayan taraf, ispat güçlüğüyle karşılaşır. Bu halde 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nda (HMK) düzenlenen ve senetle ispat zorunluluğunun istisnalarından birini oluşturan delil başlangıcı kurumu uygulama alanı bulur. Yargıtay, dava konusu inançlı işlemin ispatını sağlayacak yazılı delil bulunmuyorsa, tarafların dosyaya sunduğu belgeleri, HMK m. 202’de düzenlenen delil başlangıcının şartlarının mevcudiyeti yönünden denetler. Buna göre, HMK m. 199 kapsamında inançlı işlemi ispat etmeye elverişli olan, karşı taraftan kaynaklanan ve inanç anlaşmasının varlığını muhtemel gösteren belgeleri delil başlangıcı olarak kabul ederek, tanık veya diğer takdiri delillere başvurmak suretiyle uyuşmazlık yönünde kanaat tesis eder.

In civil procedure, the proof of fiduciary transaction is provided by non-formal written evidence. However, the party who does not possess such an evidence proving transfer of the assets or the right which are subjects of the fiduciary transaction may have difficulty in substantiating the claim. In this case, the commencement of proof which is regulated in the Civil Procedure Code numbered 6100 and being one of the exceptions of rules of documentary proof shall be applicable. In case of lack of documentary proof, the Court of Cassation examines documents submitted by the parties whether the criteria of commencement of proof according to Art. 202 of CPC have been fulfilled. The document which is capable of proving fiduciary transaction pursuant to CPC art. 199, generated from other party and indicates probability of the existance of fiduciary agreement shall be accepted as commencement of proof and the court may form an opinion towards dispute by means of referring witness or other discretionary proofs.