Akıllı kent bileşenlerinin analitik hiyerarşi süreci İle değerlendirilmesi

Abstract

Kentler, sanayi devrimi sonrası istihdam olanaklarıyla zamanla cazibe merkezlerine dönüşmüştür. Ancak büyüyen kentlerle birlikte ekonomi, ulaşım, çevre, konut ve yönetişim gibi alanlarda yeni sorunlar ortaya çıkmıştır. Bu bağlamda akıllı kent; yenilikçi çözümler yaratma, bilgi ve iletişim teknolojilerini etkin kullanma becerisiyle tanımlanmaktadır. Literatürde yaygın kabul gören Giffinger modeline göre akıllı kentler altı temel bileşenden oluşmaktadır. Bu çalışmanın amacı, söz konusu bileşenlerin uzman görüşlerine dayalı olarak göreli önem derecelerinin belirlenmesi ve akıllı şehir planlamalarında hangi bileşenlerin öncelikli olması gerektiğine yönelik karar vericilere destek sağlamaktır. Araştırma kapsamında literatürde genel kabul gören altı akıllı kent bileşeni ile ilgili, farklı meslek gruplarından uzman görüşleri toplanmıştır. Elde edilen verilere AHP (Analitik Hiyerarşi Süreci) yöntemi uygulanmış; böylece akıllı şehir bileşenlerinin göreli önem düzeyleri hesaplanmıştır. Uzman görüşlerine dayanılarak gerçekleştirilen AHP metotuna göre, akıllı ulaşım %40,8 oranla göreli en yüksek öneme sahip akıllı kent bileşeni olmaktadır. Kalan beş bileşen sırası ile; akıllı insan , akıllı yaşam, akıllı yönetişim , akıllı ekonomi ve akıllı çevre olarak ölçülmüştür. Ortaya çıkan sonuçlar, akıllı kent inşasında önceliklerin saptanması ve bilimsel verilere göre planlanması açısından karar mercilerine yol gösterecektir. Yapılan bu çalışma, akıllı kenti oluşturan bileşenlerin hiyerarşik olarak saptanması bakımından bütüncül ve sistemli bir yaklaşım ortaya koyarak literatüre katkı sunmaktadır.