Bir Türk ailesinde Hb Andrew - Minneapolis varyantı

Abstract

Bugüne kadar toplam 1864 hemoglobin yapısal varyantı tanımlanmıştır. Hb Andrew-Minneapolis, beta zincirinin 144. pozisyondaki lizinin asparagin ile yer değiştirmesiyle oluşan bir beta zincir varyantıdır (HGVS adı HBB: c.435G>C, beta 144(HC1) Lys>Asn) ve ilk kez 1973 yılında Zak ve ark. tarafından tanımlanan varyant otozomal dominant olarak kalıtılır. Ülkemizde ilk olgu Aykut ve ark. tarafından yayınlanmıştır. Burada ebeveynleri hayatta olmayan iki kardeşteki Hb Hb Andrew-Minneapolis’i sunuyoruz. 1.Kardeş: 29 yaşında kadın hasta aktif yakınması yoktu, yapılan rutin kan sayımında Polisitemi dikkati çekti. Tam kan sayımında Hb: 16.5 gr/dl, Hct: 51.7%, RBC: 8.17 106/ul, MCV: 63.2 fl, MCH 20.2 pg, RDW: 17.1%, WBC: 7,73 103/ul, PLT 276 103/ul Serum demir: 21ug/dl (40-167) Demir baglama kapasitesi: 328 ug/dl (70-240) Ferritin 5,3 ug/L(7-277) Eritropoetin 250 mIU/ml (normal: 4.3-29) bulundu. Yüksek performanslı sıvı kromatografisi (HPLC) de HbA1: 7.5%, HbA2: 1,4%, HbF: 8.5%, P3: 66.2%, unknown: 10.2% ve Diyabet tanısı olmamasına rağmen HbA1c: 6.2 yüksek bulundu (normal: 3.5-5.6). Tekrarlanan açlık kan glukoz düzeyleri 70-80 mg/dl idi. Hastaya Yeni Nesil Dizileme (YND) Analizi ile heterozigot Andrew-Minneapolis saptandı. Hastanın son tanısı Hb Andrew Minnepolis taşıyıcılığı + Demir Eksikliği idi. 2. Kardeş: Ablası Andrew-Minneapolis olan 26 yaşında erkek hasta değerlendirildi. Aktif yakınması yoktu. Tam kan sayımında, Hb: 19.4 gr/dl, Hct: 57,1%, RBC: 6.58 106/ul, MCV: 86.9.2 fl, MCH: 29.5 pg, RDW: 13,4%, WBC: 7.45 103/ul, PLT: 231 103/ul. HPLC de HbA1: %52,1, HbA2: 3 HbF: 3,3, P3: %41,6 idi. Eritropoetin (EPO): 9,49mIU/ml (normal: 4.3-29) Ablasında Hb Andrew-Minneapolis tanısı konulduğu için, Sanger Dizi analizi ile Hb Andrew-Minneapolis tanısı konfirme edildi. Anne ve baba hayatta olmadığı için bakılamadı. Bu varyant yüksek oksijen afinitesine sahiptir. Normal HbA ile karşılaştırıldığında, doku oksijenasyonu daha azdır. Bu nedenle, eritropoez kompanzasyon olarak uyarılır. Hemoglobinin %50’sinin satürasyonu için gereken oksijen basıncı (P50) düşüktür. Krom51 ile yapılan RBC için yarı ömür (t1/2) yaklaşık 30 gündür. Bu hastalarda diabetes mellitus için kullanılan HbA1c ölçümü sıklıkla yüksek bulunur. Sonuç: Tam kan sayımında normositoz ve polisitemi yanında, HbA1c yüksekliği, kısalmış RBC ömrü ve eritropoetin yüksekliği durumunda, familial eritrositoz yapan Hb Hb varyantları düşünülmelidir. Bu varyantlatdan biride Hb Andrew-Minneapolis dir. Asemptomatikten tedavisi gerektirecek kadar ağır bir klinik tabloya neden olabilen eritrositoz ile giden hemoglobin varyantlarının tanısında birçok yöntem kullanılsa da kesin tanı için yeni nesil dizileme yöntemi günümüzde son nokta haline gelmiştir.