Depremden etkilenen kadınların deprem sonrası deneyimleri: nitel bir durum çalışması

Abstract

Giriş: En ölümcül ikinci doğal afet olan depremler, geçmişten günümüze var olmuştur. Bu doğa olayı öngörülmemekle birlikte, kapsamlı yıkıma neden olabilmekte, birçok hayatı tehdit edebilmekte ve insanoğlunun zihni ve gelişimi üzerinde derin ve kalıcı etkiler bırakabilmektedir. Amaç: Bu araştırma, ülkemizde Kahramanmaraş merkezli meydana gelen depremden etkilenen kadınların deneyimlerini araştırmayı amaçlamıştır. Yöntem: Araştırma Nisan-Temmuz 2023 tarihleri arasında, 18 yaş üstü 16 kadın ile yürütülmüştür. 6 Şubat 2023 tarihinde meydana gelen Kahramanmaraş merkezli depremden etkilenme, 18 yaş üstü olma ve araştırmaya katılmaya gönüllü olma araştırmanın dahil etme kriterleridir. Veri toplamada amaçlı örnekleme yöntemi kullanılmış ve bireysel derinlemesine görüşme yapılmıştır. Görüşmelerden elde edilen alıntılar tamamen yazıya aktarıldıktan sonra ana temalar ve alt temalar oluşturulmuştur. Güvenilirliği sağlamak için iki bağımsız dış kodlayıcıdan tema ve alt temaları kodlamaları istenmiş ve sonuçlara göre Kappa analizi yapılmıştır. Kappa analizi 0.87 olarak bulunmuştur. Elde edilen verilerin çözümlemesi yapıldıktan sonra Nvivo 10 programı ile tematik içerik analizi yapılmıştır. Araştırmanın yapılabilmesi için Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi Klinik Araştırmalar Etik Kurulu’ndan etik onay alınmıştır. Bulgular: Nitel veri analizi ile ortaya çıkan ana temalar (1) Deprem sonrası yaşanan ilk sorunlar; (2) Deprem sonrası ilk ihtiyaçlar; (3) Depremin aile üzerindeki etkisi; (4) Deprem sonrası sağlık ihtiyaçlarının karşılanma durumu; (5) Deprem sonrası koşullarla baş etme; (6) Deprem sonrası kişisel hijyen durumu; (7) Deprem sonrası hijyenik malzemeye erişim; (8) Deprem sonrası yaşam kalitesi; (9) Gelecekten beklentiler şeklinde sıralanmıştır. Sonuç: Bu araştırma deprem sonrası en temel ihtiyaçların temel insan gereksinimleri yönünde (barınma, gıda, temiz su,…) olduğunu, afet sonrası sağlık hizmetlerinin etkin ve hızlı bir şekilde yapılanması gerekliliğini ortaya çıkarmıştır. Araştırmanın tek bir yerleşim alanında yapılması ve kadınların ifadeleri ile sınırlı olması çalışmanın önemli sınırlılıklarıdır.

Introduction: Earthquakes, the second deadliest natural disaster, have existed from past to present. Although this natural phenomenon is unpredictable, it can cause extensive destruction, threaten many lives, and leave deep and lasting effects on the mind and development of human beings. Purpose: This research aimed to investigate the experiences of women affected by the earthquake that occurred in Kahramanmaraş in our country. Method: The research was conducted between April and July 2023 with 16 women over the age of 18. The inclusion criteria of the study are being affected by the Kahramanmaraş-centered earthquake that occurred on February 6, 2023, being over 18 years of age, and volunteering to participate in the research. Purposeful sampling method was used to collect data and individual in-depth interviews were conducted. After the quotes obtained from the interviews were completely transcribed, main themes and subthemes were created. To ensure reliability, two independent external coders were asked to code the themes and subthemes, and Kappa analysis was performed based on the results. Kappa analysis was found to be 0.87. After analyzing the obtained data, thematic content analysis was performed with the Nvivo 10 program. Ethical approval was received from Akdeniz University Faculty of Medicine Clinical Research Ethics Committee to conduct the research. Results: The main themes that emerged from the qualitative data analysis were (1) The first problems experienced after the earthquake; (2) Initial needs after the earthquake; (3) The impact of the earthquake on the family; (4) Meeting the health needs after the earthquake; (5) Coping with post-earthquake conditions; (6) Personal hygiene status after the earthquake; (7) Access to hygienic materials after the earthquake; (8) Quality of life after the earthquake; (9) They are listed as expectations from the future. Conclusion: This research revealed that the most basic needs after the earthquake are basic human needs (shelter, food, clean water, etc.) and that post-disaster health services must be structured effectively and quickly. The fact that the research was conducted in a single residential area and was limited to the statements of women are important limitations of the study.