Obsesif kompulsif bozukluk ve çocukluk döneminde algılanan ebeveyn tutumlarının zihinselleştirme kapasitesine etkisi

Abstract

Zihinselleştirme kavramı, bireyin etkileşimde bulunduğu insanların ve kendisinin davranışlarını detaylı şekilde analiz edip bunların altında yatan arzu, duygu, ihtiyaç ve inanç gibi anlamsal temellere göre düşünme yetisidir. Araştırmada OKB hastalarının algıladığı ebeveyn tutumları, bireyin çocukluk döneminde ebeveynlerinden algıladığı duygusal sıcaklık, reddedicilik ve aşırı kontrolcülük eğilimleri olmak üzere üç alt boyutta incelenmiştir. Bu araştırmada, OKB hastalarındaki obsesyon ve kompulsiyon semptom şiddeti ile çocukluk döneminde algılanan ebeveynlik tutumlarının zihinselleştirme becerisine etkisinin incelenmesi hedeflenmektedir. Çalışmanın yöntem aşaması, Antalya'da bulunan Terapi Tıp Merkezi içerisinde yürütülmüştür. Kurum bünyesinde görev yapmakta olan psikiyatri hekimleri tarafından OKB tanısı koyulan 40 bireyle zihinselleştirme ölçeği (MentS), Yale-Brown obsesyon-kompulsiyon ölçeği (YBOKÖ) ve kısaltılmış algılanan ebeveyn tutumları ölçeği (KAET-Ç) uygulanmıştır. Elde edilen verilerin istatistiksel analizi SPSS 20 programı ile yapılmıştır. Araştırma sonucunda, bireylerde çocukluk döneminde ebeveynlerden algılanan reddedici tutum ile obsesyon ve kompulsiyon semptom düzeylerinin bireylerin kendilik temelli zihinselleştirme kapasitelerini anlamlı düzeyde etkilediği sonucuna ulaşılmıştır. Bununla birlikte araştırma bulguları, çocukluk döneminde ebeveynlerden algılanan aşırı koruyucu ve reddedici ebeveyn tutum eğilimleri ile bireylerin yetişkinlik dönemlerindeki obsesyon ve kompulsiyon semptom şiddetlerini arasında anlamlı düzeyde pozitif ilişki var olduğunu da göstermektedir. Araştırmanın sonuçları, bireylerin kendilik temelli zihinselleştirme becerileri ile annelerinden algıladıkları duygusal sıcaklık düzeyi arasında pozitif, reddedicilik düzeyi arasında negatif yönde anlamlı ilişki tespit edildiğini göstermektedir. Bunun dışında kalan ötekiler temelli zihinselleştirme ve zihinselleştirmeye güdülenme alt ölçekleri ile çocukluk döneminde algılanan ebeveyn tutumları ve OKB semptom şiddetleri arasında anlamlı bir ilişki tespit edilememiştir.

The concept of mentalization, refers to the ability of an individual to analyze in detail the behaviors of others and oneself in interaction, based on underlying semantic foundations such as desires, emotions, needs, and beliefs. In this research, parental attitudes that are perceived by OCD patients were examined in three sub-dimensions: emotional warmth, rejection, and overcontrol perceived by individuals from their parents during childhood. The aim of the research is to examine the effect of severity of obsessive and compulsive symptoms and perceived parental attitudes ont he capacity of mentalization. This study was conducted within the Therapy Medical Center in Antalya. Mentalization Scale (MentS), Yale-Brown Obsessive-Compulsive Scale (YBOCS), and Abbreviated Measure of Perceived Parental Attitudes Scale (EMBU-S) were administered to 40 individuals diagnosed with OCD by psychiatrists working at the center. The statistical analysis of the collected data was performed using the SPSS 20 program. The research findings suggest that the perceived rejection from parents during childhood significantly affects the levels of obsession and compulsion symptoms and the individuals' capacity for self-based mentalization. Moreover, the research findings also indicate a significant positive relationship between the tendencies of overprotective and rejecting parental attitudes perceived during childhood and the severity of obsession and compulsion symptoms in adulthood. The results of the study demonstrate that there is a positive relationship between individuals' self-based mentalization skills and the level of emotional warmth perceived from their mothers, and a negative relationship with the level of rejection perceived. However, no significant relationship was found between other-oriented mentalization, motivation for mentalization, and the severity of OCD symptom severity and perceived parental attitude.