User preferences and dislikes concerning sensory stimulation in shopping center resting areas
Özet
Studies claim that shopping centers are considered a destination because they offer ambiance, experiences, and entertainment. With the rise in online shopping, shopping centers are no longer anchored by departmental stores but with their commercial facilities. Consistent with this change, more studies are needed to improve the interior quality of side facilities like entertainment and relaxing areas in shopping centers. This study is established to understand the sensory preferences and dislikes of a group of participants in shopping center resting areas. Consistent with this target, 200 participants took part in a questionnaire survey in Antalya, Turkey. The questionnaire consisted of 5 negative and 5 positive sensory qualities of space. These qualities were defined based on the five dimensions of a sensory space as established by Barbara Erwine. Participants were asked to list the negative qualities from most disturbing to least disturbing and then positive qualities from most satisfying to least satisfying. Data from the questionnaire were analyzed using the SPSS computer program. Results showed that smell was rated as the most influential sensory quality that disturbs or satisfies participants in shopping center resting areas. Also, according to participant responses, positive and negative feelings through touching materials and surfaces were the least disturbing/satisfying quality in resting areas. This study also suggests the need for further studies on the role of smell in changing peoples’ behavior in interior spaces and establishing design considerations that can improve the olfactory quality of spaces. Araştırmalar, alışveriş merkezlerinin ortamının, deneyim ve eğlence sundukları için bir zaman geçirme alanı olarak değerlendirildiğini göstermektedir. Online alışverişin artmasıyla alışveriş merkezleri artık
çok katlı mağazalara değil, ticari işlevlerle işletilmeye devam etmektedir. Bu değişimle, alışveriş merkezlerindeki eğlence ve dinlenme alanlarda iç mekan kalitesinin iyileştirilmesine yönelik daha fazla araştırılmaya ihtiyaç duyulmaktadır. Bu çalışmada, alışveriş merkezi dinlenme alanlarındaki
kullanıcıların duyusal memnuniyetleri ve rahatsız edici özelliklerin belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu nedenle, Türkiye'nin Antalya İl'inde 200 kişinin katıldığı anket çalışması yapılmıştır. Anket, mekanın 5 olumsuz ve 5 olumlu duyusal özelliğinden oluşmaktadır. Bu nitelikler, Barbara Erwine tarafından oluşturulan duyusal mekanın beş boyutuna dayalı olarak tanımlanmıştır. Katılımcılardan olumsuz nitelikleri en fazla rahatsızlıktan en aza ve olumlu nitelikleri en fazla memnuniyetten en az memnuniyete
doğru sıralamaları istendi. Ankette veriler SPSS programı kullanılarak analiz edildi. Sonuçlar, insanların iç mekanlardaki davranışlarını değiştirmede kokunun rolü ve mekanların koku alma kalitesini iyileştirebilecek tasarım değerlendirmelerinin önemini göstermektedir. Ayrıca katılımcı yanıtlarına göre, dinlenme alanlarında en az rahatsız edici/tatmin edici kalitenin malzeme ve yüzeylere dokunma yoluyla oluşan olumlu ve olumsuz duygular olduğu görülmüştür. Bu çalışma aynı zamanda iç mekanlarda insanların davranışlarını değiştirmede kokunun rolü ve mekanların koku alma kalitesini iyileştirebilecek tasarım düşüncelerinin belirlenmesi konusunda daha ileri çalışmalara ihtiyaç olduğunu ortaya koymaktadır.