Trimetilolpropan triakrilat’ın potansiyel toksik, genotoksik ve mutajenik etkilerinin drosophila melanogaster kullanılarak araştırılması
Özet
Trimetilolpropan triakrilat (TMPTA), mürekkepler, plastikler, ahşap ve metal kaplamalar gibi farklı malzeme ve formüllerde yaygın olarak kullanılan bir kimyasaldır. Birçok alanda yaygın olarak kullanılmasına rağmen bu maddenin genotoksik potansiyeli çeşitli in vivo ve in vitro yaklaşımlarla net olarak ortaya konmamıştır. TMPTA'nın olası riskleri hakkında literatürdeki in vitro ve in vivo verilerin çelişkili olması nedeniyle, bu kimyasal toksisite ve
genotoksisite analizleri için kullanılmaya devam etmektedir. Bu bağlamda çalışmanın amacı, in vivo bir model olan Drosophila melanogaster ile TMPTA'nın potansiyel toksik ve genotoksik etkilerini ortaya çıkarmaktır. Bu amaç doğrultusunda Drosophila Comet, kanat somatik mutasyon ve rekombinasyon (SMART) testleri uygulanmış ve fenotipik değişiklik belirlenmiştir. SMART yönteminde kromozom kırılması, nokta mutasyonu ve mitotik rekombinasyon tek tip klonlara neden olurken; mitotik rekombinasyon ise ikiz klonların oluşmasına neden olmaktadır. Drosophila hemosit hücrelerinde DNA hasarını tespit etmek için Comet testi uygulanmıştır. Deneme konsantrasyonu olarak 10 mM konsantrasyon canlılık açısından toksik etki gösterdiğinden, Drosophila'da genotoksisite ve mutajenite çalışmaları için 10 mM'nin altındaki konsantrasyonlarda testler yapılmıştır. Özellikle test edilen tüm toksik olmayan konsantrasyonlarda (0.5, 1, 2.5 ve 5 mM) TMPTA, Drosophila SMART testinde mutajenik etkiler ve Comet testinde genotoksik etkiler göstermiştir. Ancak, TMPTA'nın toksik olmayan konsantrasyonlarında kanatlar, göğüs kılı ve gözler açısından fenotipik değişiklikler tespit edilmemiştir. Bu çalışma, TMPTA'nın Drosophila’daki toksik ve genotoksik etkilerinin değerlendirildiği literatürdeki ilk çalışmadır. Trimethylolpropane triacrylate (TMPTA) is a chemical which is commonly used in different materials and formulas such as inks, plastics, wood and metal coatings. Although it is widely used in many fields, the genotoxic potential of this substance has not been clearly demonstrated. Because of the conflictive in vitro and in vivo data in the literature about possible risks of TMPTA, this chemical remains to be used for toxicity and genotoxicity analyses. In this context, the aim of this study is to reveal the potential toxic and genotoxic effects of TMPTA in Drosophila melanogaster as an in vivo model. In accordance with this aim, Drosophila Comet, wing somatic mutation and recombination test (SMART) were performed and phenotypic alterations were determined. In SMART method, chromosome breakage, point mutation and mitotic recombination cause single spots while mitotic recombination causes twin spots. Comet assay applied to detect DNA damage in Drosophila hemocyte cells. Since the trial concentration of 10 mM showed toxic effect in terms of viability, tests were carried out at concentrations below 10 mM. All the tested non-toxic concentrations (0.5, 1, 2.5, and 5 mM) of TMPTA showed mutagenic effects in the Drosophila Comet Assay, and genotoxic effects were observed by SMART Assay. However, phenotipic alterations were not detected in non-toxic concentrations of TMPTA in terms of wings, thorax bristle, and eyes. This is the first study in the literature to evaluate the toxic and genotoxic effects of TMPTA in Drosophila.