Gemi mülkiyetinin devrinde sicile güven ilkesi sorunu ve çözüm önerisi

Abstract

Bu çalışmada ele alınan sorun temel olarak 2011 yılında yürürlüğe giren 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun “Deniz Ticareti” başlığını taşıyan beşinci kitabının gemi siciline ilişkin üçüncü bölümünde yer alan 983. maddesi ile gemi üzerinde kurulan aynî haklara ilişkin dördüncü bölümünde yer alan 1001. maddesi arasındaki çelişkidir. Kanunun 983. maddesinde gemi siciline güvenin mülkiyet hakkı bakımından korunduğu hususu düzenlenmiştir. Buna karşılık 1001. maddede mülga ve mehaz kanundan farklı olarak mülkiyetin devri için bu hususta anlaşmış olma şartına ek olarak zilyetliğin devredilmesi de zorunlu kılınmıştır. Bu düzenleme gemi siciline güvenin mülkiyet hakkı bakımından korunup korunmadığı hususunu tartışmalı hale getirmektedir. Çalışmada gemi sicilinin hukukî niteliği ve gemilerin birer eşya olarak önemi göz önünde tutularak Kanunun 983. maddesi ile 1001. maddesi arasındaki çelişkinin ortadan kalkması adına çözüm önerisinde bulunulmuştur.

The problem addressed in this study is based on two contradictory articles of the fifth book titled “Maritime Trade” of the Turkish Commercial Code No. 6102, which came into force in 2011. Article 983 on ship registry, provides protection of trust in the ship registry in terms of property rights. However, unlike the abolished and referenced commercial codes, article 1001 on real rights obligates the transfer of possession of the ship in addition to the condition of having an agreement for the transfer of property. This regulation creates controversy whether the trust in the ship registry is protected in terms of property rights. In the study, taking into account the legal nature of the ship registry and the importance of ships as properties, a solution was proposed to eliminate the conflict between Article 983 and Article 1001 of the Code.