Mazeret/telafi sınavı çizelgeleme problemi için bir hedef programlama modeli

Abstract

Üniversitelerde ve diğer eğitim kurumlarında, sınav çakışması, sağlık problemleri vb. nedenlerle planlanan sınav dönemlerinde sınava giremeyen öğrencilere mazeret/telafi sınavları yapılmaktadır. Özellikle bu sınavlara girecek öğrenci sayısının çok olduğu durumlarda, sınav çizelgesinin hazırlanması oldukça zor ve zaman alıcı olabilmektedir. Literatürde genellikle sınav çizelgeleme problemleri, oturum sayısı, sınavlar ve sınavlara katılacak öğrenciler belirli iken sınavların gözetmen, derslik gibi kaynak kısıtlarını da dikkate alarak oturumlara atanması şeklinde ele alınmaktadır. Bu çalışmada ise oturum sayısı belli değildir ve sınavların kısa bir zaman diliminde tamamlanması gerektiğinden toplam oturum sayısının mümkün olduğunca az olması istenmektedir. Ayrıca oturumların sınav sayısı açısından mümkün olduğunca dengeli olması ve bir öğrenci bir günde birden fazla sınava girecekse mümkünse sınavlarının art arda olmaması hedeflenmektedir. Ele alınan problem için bir hedef programlama modeli önerilmiştir. Geliştirilen model, bir üniversitenin Endüstri Mühendisliği Bölümünden alınan gerçek veriler kullanılarak test edilmiştir.

In the universities and other educational institutions, make-up/compensation examinations are made for students who cannot take the exam at the scheduled exam periods due to examinations, health problems and so on. Especially when there are a lot of students going into these examinations, preparing the exam schedule can be very difficult and time consuming. In the literature, generally exam scheduling problems are considered as when the number of sessions, examinations and students attending to the examinations are certain, examinations are assigned to the sessions by considering resource constraints such as supervisor, classroom. In this study, number of sessions is not known and desired to be minimized because the examinations must be completed within a short period. It is also aimed that the sessions are balanced as much as possible in terms of number of examinations and if a student will attend more than one examination in one day, the examinations will not be consecutive. A goal programming model is proposed for the considered problem. The developed model has been tested using real data from the Industrial Engineering Department of Eskişehir Osmangazi University.