Genç futbolcularda ayak bileği propriyosepsiyonunun denge ve çeviklikle ilişkisinin incelenmesi
Özet
Amaç: Çoğu spor aktivitesi sırasında ayak-ayak bileği kompleksi vücudun zeminle temas eden tek parçası olduğu için, ayak bileği
propriyosepsiyonu, sporda denge kontrolüne katkıda bulunan en önemli bileşenlerdendir. Erkek sporcularda denge, özellikle yanal
ve yarı yanal hareketlerdeki çeviklik performansının önemli bir belirleyicisidir. Çevik
olmak, özellikle takım sporları olmak üzere,
hız ve koordinasyon gerektiren birçok spor
dalında, sporcuya performans konusunda
avantaj sağlar. Bu çalışmanın amacı, genç
futbolcularda, ayak bileği propriyosepsiyonu ile denge ve çeviklik arasındaki ilişkiyi
araştırmaktır.
Yöntem: Çalışmaya, 38 erkek futbolcu (yaş
17,2 ±1,3 yıl) dahil edildi. Katılımcıların ayak
bileği propriyosepsiyonları Aktif Eklem Hareketi Diskriminasyonu Aparatı (AMEDA)
ile, dengeleri (Statik ve Dinamik) Tecnobody
Prokin 252 postürografi ile, çeviklikleri (Yön
Değiştirme ve Reaktif Çeviklik) Speedcourt
ile test edildi.
Bulgular: Çalışma sonucunda, katılımcıların ayak bileği propriyosepsiyonu ile
dominant taraf tek ayak statik dengede
medial-lateral salınım miktarı (r= -0.321);
non-dominant taraf tek ayak statik dengede mediolateral salınım hızı (r= -0.335);
non-dominant taraf tek ayak dinamik dengede mediolateral salınım hızı (r= -0.401) ve
toplam salınım miktarı (r= -0.357) arasında
negatif yönlü orta düzeyde ilişki bulunurken (P<0.05), propriyosepsiyon ile çeviklik
arasındaki ilişki bulunmadı. Katılımcıların yön değiştirme testinin toplam süresi
ile dominant taraf tek ayak statik dengede
elips alan (r= 0.367); non-dominant taraf
tek ayak statik dengede anterior posterior
salınım miktarı (r= 0.372) ve elips alan (r=
0.354); dominant taraf tek ayak dinamik
dengede anterior posterior salınım hızı (r=
0.377), mediolateral salınım hızı (r=0.333)
ve toplam salınım miktarı (r= 0.353) arasında pozitif yönlü orta düzeyde ilişki bulundu
(P<0.05). Ancak denge ile reaktif çeviklik
ile arasında ise anlamlı bir ilişki yoktu.
Çıkarımlar: Bu çalışmanın sonuçları, genç
futbolcularda, ayak bileği propriyosepsiyonu ile dengenin ilişkili olduğunu ancak çeviklikle ilişkili olmadığını gösterdi. Denge
performansının yön değiştirme performansını etkileyebildiği gösterildi. Genç futbolcularda antrenman programları planlanırken
bu faktörlerin göz önünde bulundurulmasının önemli olduğu düşünüldü.