Göç eden bireylerin sağlık hizmetlerine erişimindeki engeller

Abstract

Göç, sağlığı etkileyebilme potansiyeli olan başlı başına bir risk faktörüdür. Göç ile sağlık sorunları artabilmekte ve göç eden bireyeler tanı, tedavi hizmetlerine, koruyucu sağlık hizmetlerine ve ilaca erişimde önemli sorunlar yaşamaktadır. Hizmet erişimindeki engeller bütüncül bir yaklaşımla değerlendirilmelidir. Göç eden bireylerin sağlık hizmetlerine erişimine etki eden etmenler arasında bireysel özellikleri, yapısal faktörler, sağlık hizmetini sunucularının tutumları yer almaktadır. Bireysel özellikler arasında; cinsiyet, sosyoekonomik durum, meslek, sağlık durumu, sağlık/hastalık hakkında bilgi, sosyal destek, sağlık hakkında inançları, sağlık sistemi hakkındaki bilgi eksikliği, dil, kültür, korku, finansal kaynak, kayıtlı olmaması gibi nedenler yer almaktadır. Özellikle bireylerin kayıtlı olmama sebepleri başvurduğunda sınır dışı edilme korkusudur. Yapılan çalışmalarda sağlık hizmetlerine ulaşmada %65 oranında korkunun bir engel yarattığı belirlenmiştir. Bulunduğu ülkenin sağlık sistemi hakkında bilgi yetersizliği, hangi hizmetlere nasıl ulaşabileceği ve haklarının ne olduğunu bilmemesi gibi durumlar göç eden bireylerin özellikle temel sağlık hizmetlerinden yeterince yararlanamamalarına ve sonuçta önlenebilir sağlık riskleriyle karşılaşmalarına yol açmaktadır. Sağlık hizmeti sunanlardan kaynaklanan engeller arasında; ilgisizlik, ayrımcı uygulamaları, dil, kültürel farklılıklar, göç eden bireylerin özel gereksinimleri konusunda farkındalığının yeterli olması yer almaktadır. İletişimsizlik sağlık bakım hizmetine erişimdeki en önemli engellerdendir. Etkin bir sağlık hizmeti için iletişim kurma ve karşıdaki bireyi anlamaya çalışma önemlidir. Göç eden bireylerin sağlık düzeylerinin ve hizmet sunumunun iyileştirilmesi için temel öneriler şunlardır; malnutrisyon, kronik hastalıklar, toplum sağlığı açısından önemli hastalıkların taranması ve ücretsiz tedaviye ulaşımın sağlanması, bağışıklama ve üreme sağlığı hizmetlerinin ücretsiz ve ulaşılabilir olması, damgalama ve ayrımcılığın önlenmesi riskli gruplara öncelik verilmesi, dil sorununa yönelik çözümler getirilmesidir.