İnternette bireylere yönelik dezenformasyonun ceza sorumluluk açısından değerlendirilmesi

Abstract

Günümüzde internetin kullanılmadığı herhangi bir iş alanı kalmadığı gibi, internet insan hayatının hemen hemen her yönden vazgeçilmez parçası hâline gelmiştir. İş ve özel hayatla bu derecede iç içe geçen internetin hayatımızı çok kolaylaştırdığı, bilgiye hızlı biçimde ulaşmamızı sağladığı açıktır. Bununla birlikte, internetin sağladığı kolaylıklar, bazı suiistimalleri de beraberinde getirmiştir. Zira insanlık tarihi boyunca başkalarının ticari sırlarına, kişisel verilerine ve hatta kişisel tercihlerine ulaşmak hiç bu kadar kolay olmamıştır. Sanal dünya olarak da adlandırılan internetin iş hayatında, özel hayatta ve toplumsal hayattaki etkileri ise sanal değil, aksine ziyadesiyle gerçektir. İnternet, getirdiği faydaların yanında, bireylerin ve kurumların ciddi zararlara uğratılmasında araç olarak kullanılmakta, bu sayede birçok somut probleme de yol açmaktadır. İnternetin yol açtığı risk ve zararlar çok çeşitlidir. Bu risk ve zararın en önemlilerinden biri, şüphesiz dezenformasyon olgusudur. İnternette dezenformasyonun birçok farklı amaçla ve çeşitli şekillerde yapıldığı ve önemli bir sorun alanı oluşturduğu görülmektedir. İnternette dezenformasyonun ceza hukukuyla kesiştiği alan oldukça geniştir. Bu kadar detaylı bir meseleyi bir bildiriye sığdırmak mümkün olmadığından, biz bireylere yönelik dezenformasyonun ceza hukuku boyutunu değerlendireceğiz. Bildiri metninde öncelikle “dezenformasyon” kavramı açıklanarak, internet platformlarındaki görünüm şekillerine değinilecektir. Ardından, ürettikleri gerçeğe aykırı bilgilerle dezenformasyon kaynağı olan ve bu bilgileri yayan kişilerle bunları çeşitli platformlarda paylaşan kişilerin söz konusu eylemleri ceza hukuku bakımından değerlendirilecek, konuyla ilgili özellikle ceza muhakemesinde ispat bakımından yaşanılan güçlüklere değinilecektir. Ayrıca konuya ilişkin olarak 5651 sayılı Kanun’da yer alan tedbirlere kısaca değinilecektir. Sonuç kısmında ise tartışmaya açtığımı konulara yönelik çözüm önerilerimiz dile getirilecektir.