Profesyonel ve amatör sporcuların beslenme alışkanlıklarının değerlendirilmesi

Abstract

Beslenme bilgisi sporcuların antrenman/yarışma/maç performansını etkileyen önemli faktörlerden biridir. Sporcunun yeterli ve dengeli beslenmesi antrenman/yarışma/maç sırasında teknik becerilerin gelişiminde, odaklanma sağlanmasında ve sakatlık riskini azaltmakta önemli rol oynamaktadır. Günümüzde özellikle sosyal medya üzerinde beslenme hakkında oldukça fazla paylaşım yer almaktadır. Sporcuların çoğu bu bilgi kirliliği içinde beslenmesine yön vermektedir. Bu araştırmanın amacı; profesyonel veya amatör fark etmeksizin sporcuların beslenme alışkanlıklarını ve beslenme hakkındaki bilgi düzeylerini incelemektir. Çalışma; profesyonel ve amatör olan 100 sporcuya yüz yüze anket yöntemi uygulanarak yürütülmüştür. Araştırma verileri İstatistik Paket Programı 26.0 (SPSS) ve Beslenme Bilgi Sistemleri Paket Programı (BeBiS) aracılığıyla analiz edilmiştir. Çalışmaya katılan öğrencilerin %35’i kadın, %65’i erkek olup katılımcıların yaş ortalaması 21,44±3,16 yıl olarak saptanmıştır. Sporcular beslenme hakkındaki bilgilerini genellikle antrenörlerinden (%30) ve televizyon, radyo, internetten (%26) öğrendiklerini ifade etmiştir. Katılımcıların antrenman öncesi beslenme saatinin, antrenman süresi değişkenine göre incelendiğinde 1 saat spor yapan (n=19) sporcuların %26,3’ü (n=5) 1 saat önce yemek yediği; 2 saat spor yapan (n=71) sporcuların %63,4’ü (n=45) 2 saat önce yemek yediği; 3 saat spor yapan (n=10) sporcuların %36,8’i (n=7) 2 saat önce yemek yediği gözlemlenmiştir. Antrenman öncesi beslenme saati ile antrenman süresi arasında anlamlı fark olmadığı görülmüştür (p>0,05). Sporcuların gün içerisinde yetersiz beslenmesinin önüne geçerek antrenman/yarışma/maç öncesinde glikojen depolarını doldurmak; antrenman/yarışma/maç sırasında sakatlık riskini azaltmak; antrenman/yarışma/maç sonrasında kas hasarını en aza indirmek, gelecek antrenmana/yarışmaya/maça hazırlanmak ve kas gelişimini sağlamak için mutlaka bir diyetisyenle birlikte multidisipliner bakış açısı gerekmektedir.